De film You Will Meet a Tall Dark Stranger vertelt de verhalen van een aantal doorsnee mensen. Verhalen full of sound and fury, signifying nothing. Dat wordt voor de film begint al duidelijk gemaakt door de voice over. De (cynische?) toon is gezet. De personages zitten echter middenin het geraas van de wereld en doen … Lees verder
Nihilism is een tot nadenken stemmende en sfeervolle film geregisseerd door Christopher Di Nunzio die in de duistere uithoeken van de menselijke psyche duikt. De film, uitgebracht in 2012, neemt kijkers mee op een angstaanjagende reis door een wereld zonder betekenis, waar wanhoop en hopeloosheid de boventoon voeren. Het verhaal volgt een groep onderling verbonden … Lees verder
The Psychology of Meaning is een bundel uit 2012, samengesteld door Keith Markman, Travis Proulx en Matthew Lindberg. Het boek onderzoekt wat er gebeurt wanneer onze diepste overtuigingen over de wereld onder druk komen te staan. Wat drijft mensen om betekenis te zoeken? En wat gebeurt er als die betekenis wegvalt? De auteurs presenteren een … Lees verder
Wat mooi, wat hemels. Twee smachtende, intens verlangende mensen kijken in het felle licht dat afstraalt van wat zij zich zo graag eigen zouden maken. Dan de schrik, de afkeer. Dan het proberen vast te houden. Ze hebben er toch niet voor niets zo lang naar verlangd? Misschien is het een acquired taste. Ze klemmen … Lees verder
In Lars and the Real Girl (2007), geregisseerd door Craig Gillespie, begint de jonge, introverte Lars een relatie met Bianca, een levensechte pop. Voor Lars is Bianca geen object, maar een volwaardig persoon. Zijn familie is verbijsterd en weet zich geen raad. In hun bezorgdheid raadplegen ze de plaatselijke arts, in de hoop dat zij … Lees verder
Op mijn zoektocht naar zingeving sprak ik in 2009 met Charles Wildevuur, emeritus hoogleraar experimentele chirurgie. Zijn visie op kennis, nieuwsgierigheid en betekenis bleef me bij. Hieronder het interview in aangepaste vorm. Charles Wildevuur is emeritus hoogleraar experimentele chirurgie. Mijn openingsvraag: leidt uitgebreide kennis van het menselijk lichaam niet tot een somber mensbeeld met de … Lees verder
Soms stuit je op iets dat zózeer resoneert dat je het niet alleen herkent, maar voelt: dit ben ik. Dat had ik bij het beluisteren van een aflevering van De Ongelooflijke, een podcast van de EO, waarin filosoof Menno de Bree te gast was. Het gesprek draaide om een veel gedeeld essay van zijn hand, … Lees verder
een komedie over eeuwige wederkeer Phil Connors (Bill Murray), een cynische en zelfingenomen weerman van een lokaal televisiestation, krijgt de zoveelste opdracht waar hij zich te goed voor voelt: verslag doen van Groundhog Day, een folkloristisch niemendalletje in het slaperige stadje Punxsutawney, Pennsylvania. Op deze dag voorspelt een marmot genaamd Punxsutawney Phil of de winter … Lees verder
Zonder goocheltruc: over de noodzaak van het persoonlijke verhaal In Zo begint iedere ziener verzet filosoof Coen Simon zich tegen de valse tegenstelling tussen wetenschap en religie. In onze tijd, stelt hij, lijkt alles ondergebracht te moeten worden in één van die twee hokjes: óf iets is wetenschappelijk verklaarbaar, óf het hoort bij geloof. Neem … Lees verder
Een fijn nihilisme? Rosenberg denkt van wel Alex Rosenberg betoogt dat nihilisme onvermijdelijk is en dat dat helemaal niet erg is. Sterker nog: eigenlijk best prettig. De achterflap van The Atheist’s Guide to Reality windt er geen doekjes om. Is er een God? Nee. Wat is de realiteit? Vraag het de fysica. Heeft het universum … Lees verder
Juli Zeh laat ons van binnenuit kennis maken met een lege wereld. Een wereld waarin niets meer van waarde is en waar geen geloof meer is te vinden. Zelfs geen spoortje geloof want, zo zeggen de hoofdrolspelers, ze hebben zelfs niet meer de kennis van iets waarin ze zouden kunnen geloven. Ze zijn de nazaten … Lees verder
Een tijdje geleden las ik het nieuwsbericht dat James T. Webb is overleden. Ook las ik dat hij betrokken was bij het Instituut voor Hoogbegaafde Volwassenen en daarvoor een lezing heeft gegeven. In die lezing (te vinden op YouTube) bespreekt hij kenmerken van hoogbegaafden en waar ze zoal tegenaan kunnen lopen. Heel kort noemt hij … Lees verder
Niets Niets is een kinderboek, maar wel één dat volwassen vragen stelt. Vragen over zingeving. De confronterende vragen worden gesteld door de leerling Pierre Anthon aan zijn klasgenoten. Op de eerste schooldag verlaat hij het klaslokaal om niet meer terug te keren. Met de woorden “er bestaat niets van betekenis, het heeft dus geen zin … Lees verder
In Mindfield begeeft de Deense neurobiologe en journaliste Lone Frank zich naar de frontlinie van de neurowetenschap. Zij stelt dat deze wetenschap het mensbeeld dat we nu kennen op de kop zal zetten. De manier waarop we naar onszelf kijken zal veranderen in een wetenschappelijke manier. Of zoals Frank het stelt, we zullen onszelf steeds … Lees verder
Lege Harten In de roman Lege Harten doet de Duitse schrijfster Juli Zeh eigenlijk een stap terug ten opzichte van Speeldrift. Waar de hoofdpersonen in Speeldrift alle waarden, betekenis en zelfs het nihilisme voorbij zijn, zijn de personages in Lege Harten druk bezig om hun bestaan zin te geven. Wel op een bijzondere manier. Zeh … Lees verder
In ‘Het dertigersdilemma – de belangrijkste loopbaan- en levensvragen van twintigers en dertigers’ bespreekt Nienke Wijnants in niet wetenschappelijke taal de bevindingen en achtergronden van haar onderzoek. Hiermee wil ze de twintigers en dertigers die worstelen met wat zij dertigersdilemma’s noemt een eerste handvat bieden. Vaak is de wetenschap niet alleen te staan met dergelijke … Lees verder
In De Asielzoeker voert Grunberg een nihilist ten tonele. Deze man heeft er zijn levenswerk van gemaakt om illusies te ontmaskeren. Daarbij heeft zichzelf noch zijn omgeving gespaard en de lezer ontmoet hem in een tijd waarin hij enkel nog zijn vrouw over heeft. Al zijn vrienden hebben hem de rug toegekeerd. Met zoveel cynisme … Lees verder
In De Zin van het Bestaan bespreekt de psycholoog Viktor E. Fankl twee zaken. Ten eerste beschrijft hij hoe hij de concentratiekampen uit de Tweede Wereldoorlog van binnenuit heeft beleefd. Ten tweede geeft hij een korte inleiding op de uitgangspunten van zijn logotherapie. De logotherapie is een manier om mensen te helpen zin te vinden … Lees verder
All things shining, met als ondertitel: reading the Western Classics to find meaning a secular age, is een ambitieuze en verfrissende poging om zin te vinden in onze geseculariseerde wereld. De auteurs Hubert Dreyfus en Sean Dorronce Kelly nemen ons mee langs de grote literaire werken uit de Westerse geschiedenis. Van Homeros tot de Amerikaanse … Lees verder
In zijn boek Zonder vrije wil uit Jan Verplaetse stevige kritiek op neurowetenschappers als Victor Lamme. Volgens Verplaetse nemen zij de maatschappelijke gevolgen van hun bevindingen onvoldoende serieus. Lamme probeert zijn lezers nog gerust te stellen — alsof het allemaal wel meevalt dat wij geen vrije wil hebben. Verplaetse daarentegen ziet wél grote problemen, vooral … Lees verder
Over ‘Ik wil mezelf vergeten’ van Michiel Wetzer Op zondag 16 maart 2025 hoorde ik in de Taalstaat op Radio 1 het lied van Michiel Wetzer ‘ik wil mezelf vergeten’. Het lied verwoordt en verklankt de wens om onder het juk van het zelfbewustzijn uit te komen. Want hoe vermoeiend is het om je steeds … Lees verder